Ủ phân sinh học hữu cơ là giải pháp tốt nhất hiện nay để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng và bảo vệ môi trường. Có nhiều cách và nhiều bước để làm phân hữu cơ của riêng bạn. Nhưng bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách làm phân bón sinh học tại nhà đơn giản nhất mà vẫn giữ được nhiều chất dinh dưỡng cho cây trồng.
Phân hữu cơ là gì?
Phân bón sinh học hay còn gọi là phân hữu cơ sinh học, là sản phẩm phân bón hữu cơ được làm từ nguyên liệu hữu cơ, được phối trộn và lên men với sự có mặt của một hoặc nhiều vi sinh vật, có lợi cho việc tăng và cân bằng hàm lượng dinh dưỡng mà cây trồng cần.
Những loại phân bón sinh học hữu cơ thường bao gồm:
- Chất thải của con người, chất thải động vật
- Chất thải nông nghiệp như lá, cành, tro, v.v.
- Than bùn
- Rác thải và các chất hữu cơ khác…
Hợp chất hữu cơ này vẫn được người nông dân sử dụng để bón cho cây trồng, đặc biệt là rau sạch. Phân hữu cơ sẽ làm cho đất thêm màu mỡ, tăng độ tơi xốp, cung cấp mùn và nhiều chất dinh dưỡng khác. Và đây là những chất dinh dưỡng mà cây trồng dễ hấp thụ. Nó cũng rất thân thiện với môi trường. Vì vậy, bây giờ phân được chia thành nhiều loại.
Một số cách ủ phân hữu cơ tại nhà
Dưới đây là một số cách dễ dàng để làm phân hữu cơ tại nhà. Bạn có thể thực hiện bất kỳ thao tác nào sau đây:
Kỹ thuật ủ nổi
- Khi ủ phải kết hợp với chế phẩm vi sinh.
- Trộn đều các vật liệu với nhau và chất thành đống cao khoảng 2m.
- Sau đó phủ một lớp bùn dày lên toàn bộ đống ủ và phủ ni lông lên đống ủ.
- Bạn nên áp dụng cách này với phân chuồng hặc phân bắc để có kết quả tốt nhất.
Kỹ thuật ủ phân xanh
- Thu hái những lá xanh, cắt thành từng đoạn dài 35-40 cm, phơi khô và xếp thành lớp dày.
- Dùng bùn phủ kín toàn bộ đống ủ, trên đỉnh đống để chừa một hố nước, cứ 15-20 ngày tưới nước một lần rồi đậy đống ủ lại.
- Sau 30 – 40 ngày canh tác, lật đống ủ lên, tưới nước giữ ẩm rồi lấp đất nén chặt lại.
- Khoảng 25-30 ngày thì phân hoai mục hoàn toàn và đem ra sử dụng.
Kỹ thuật ủ phân chìm
Mẹo ủ phân tại nhà đơn giản sau đây sẽ giúp bạn hoàn thành tốt quá trình ủ phân:
- Đào một cái lỗ trên cao. Đáy hố được đậy bằng ni lông hoặc lá chuối tươi để ngăn phân chảy ra ngoài hoặc nước ngầm xâm nhập.
- Sau đó ủ phân bắc, phân xanh và phân chuồng hoai mục đã chuẩn bị sẵn.
- Phân hữu cơ đạt yêu cầu tơi xốp, có màu đen và không còn mùi hắc sau khi ủ.
Cách làm phân bón sinh học đơn giản tại nhà
Ngày nay, nhiều người tự làm phân hữu cơ tại nhà. Vì họ cho rằng có thể tận dụng vào những thứ không cần thiết. Thêm vào đó, nó tiết kiệm một số chi phí. Tuy nhiên, nếu không biết cách, bạn có nguy cơ mua phải phân bón kém chất lượng. Dưới đây là cách tự làm phân bón hữu cơ tại nhà:
Bước 1: Chuẩn bị thùng chứa
Để bắt đầu làm phân hữu cơ, điều đầu tiên cần làm là: chuẩn bị sẵn sàng thùng phân hữu cơ của bạn. Bạn có thể lựa chọn một trong các loại thùng như: thùng gỗ côn, thùng gỗ vuông hay vuông, thùng gỗ trục quay,.. Nếu bạn không có những chiếc thùng này ở nhà, bạn có thể mua chúng ở chợ.
Bước 2: Tìm một nơi thích hợp để đặt thùng ủ phân
Bạn nên đặt chậu ở nơi có nắng, thoát nước tốt. Một nơi mà bạn có thể thường xuyên kiểm tra chất lượng phân hữu cơ của mình. Ngoài ra, chúng ta nên đặt thùng ở nơi nhiều bụi. Hạn chế đặt trên nền gạch, bê tông. Vì nó sẽ giúp các vi sinh vật có ích, giun,… xâm nhập vào đất. Tốt nhất bạn nên đào một cái hố sâu khoảng 10-20cm rồi đặt giá thể xuống.
Bước 3: Phân loại rác để tạo ra phân hữu cơ hiệu quả tại nhà
Để cây xanh phát triển nhanh và khỏe mạnh cần được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, trong đó cacbon và nitơ là hai chất thiết yếu có nhiều trong rác thải hữu cơ. Tuy nhiên, trước khi có thể tự làm phân bón hữu cơ, bạn cần phân loại rác hữu cơ này thành hai loại: rác hữu cơ xanh và rác hữu cơ nâu.
Phân xanh cung cấp nitơ cho cây trồng, bao gồm cả các chất thải như:
- Rau quả thừa, lá cây tươi
- Tóc
- Cỏ vụn xén
- Cỏ tươi
- Bả cà phê, bả đậu, vỏ đậu phộng
Phân nâu cung cấp carbon cho cây trồng, bao gồm:
- Mùn cưa
- Cỏ khô
- Rơm rạ
- Giấy
- Lá khô
- Vỏ trứng
- Túi trà.
LƯU Ý: Để thúc đẩy quá trình ủ phân đồng thời ức chế mầm bệnh trong phân ủ, bạn có thể sử dụng phân trùn quế hoặc chế phẩm sinh học Trichoderma trộn vào phân ủ.
Bước 4: Tránh ủ các loại chất thải này trong nhà của bạn
Mặc dù chúng ta nên sử dụng chất thải làm phân bón hữu cơ trong nhà. Tuy nhiên, không phải thức ăn hay rác thải nào cũng có thể dùng làm phân bón. Chúng ta nên tránh sử dụng các loại thực phẩm sau đây để làm phân hữu cơ:
- Xương động vật (gà, heo, bò, cá)
- Gia cầm và cá
- Chất béo thực vật và sữa
- Chất thải của con người và gia súc chưa được xử lý
- Cỏ độc
- Gỗ đã qua xử lý
- Vỏ sò, hến
- Quan trọng nhất là không sử dụng lá tràm, vỏ cam, vỏ quýt, lá khuynh diệp, lá sả tươi vì chúng có chứa tinh dầu cản trở sự phát triển của vi khuẩn có lợi.
- Chất béo từ sữa làm chậm quá trình phân hủy của phân hữu cơ tại nhà của bạn bằng cách loại bỏ oxy mà các vi khuẩn có lợi cần để tồn tại.
- Có thể dùng phân hữu cơ cá, gia cầm nhưng để đảm bảo phân sạch mầm bệnh, hạn chế mùi hôi thì không nên cho thêm.
Bước 5: Cách trộn chất thải khi làm phân hữu cơ tại nhà
Các loại phân xanh, phân nâu và những nguyên liệu cần tránh khi ủ phân tại nhà. Trộn phân xanh và nâu theo tỷ lệ sau:
Thực hiện
- Thêm 10 cm phân nâu, sau đó là một lớp mỏng phân xanh, rồi 10 cm phân nâu. Trộn đều hỗn hợp, để sau 2 tuần cho nở thì tiến hành bón phân. Nhưng hãy cẩn thận để không bị ướt. Sau đó trộn đều phân trộn.
- Tiếp tục đổ thêm một lớp phân màu nâu nữa cho đầy thùng.
Lưu ý:
- Không cần cắt nhỏ phân mà chúng ta cần tạo khoảng trống để không khí lọt vào tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển và sinh sản.
- Trộn phân xanh với phân nâu, vì phân xanh cung cấp nitơ có lợi cho sự phát triển và sinh sản của vi sinh vật, đồng thời oxy hóa nguồn cacbon. Tuy nhiên, quá nhiều nitơ cũng không có lợi cho quá trình ủ phân tại nhà.
- Kiểm tra nhiệt độ bằng cách cắm một cành cây tươi vào giữa khối ủ. Sau 5, 6 ngày lấy cành ra khỏi đống ủ, sờ vào nút ủ, nếu thấy cành ấm là được.
Nếu nhiệt độ không tăng, kết quả ủ kém có thể do thiếu độ ẩm, thiếu vi sinh vật. Độ ẩm lý tưởng là từ 40% đến 60%. Nếu phân trộn quá ướt hoặc quá khô, nó có thể gây ra sự phát triển của vi sinh vật. Loại phân hữu cơ này không bị phân hủy.
Cách kiểm tra độ ẩm bằng cách lấy phân ủ
Bạn có thể kiểm tra độ ẩm theo cách thủ công khi tự làm phân hữu cơ tại nhà để đảm bảo phân trộn của bạn không quá ẩm ướt.
- Nếu bạn bóp mạnh và thấy nước chảy ra từ tay, bạn có quá nhiều nước. Độ ẩm thỏa mãn khi bạn nhấn phân trộn để làm cho nó kết dính.
- Nếu không có nước hoặc chỗ bám và đống ủ có dạng hình tròn thì trong đống ủ có đủ nước.
- Khi đống ủ quá khô: Tưới nước lên đống ủ và đảo trộn để nước thấm vào đống ủ. Vui lòng thêm từng chút một và kiểm tra xem lượng nước có chính xác không
- Nếu phân quá ướt, có thể thêm các vật liệu khô như cỏ khô hoặc rơm.
Bước 6: Cách sử dụng phân hữu cơ tại nhà
Sau 30 ngày, bạn sẽ thấy phân ủ của mình có các đặc điểm sau, nghĩa là phân ủ của bạn đã phân hủy hoàn toàn. Phân hữu cơ tự ủ có các đặc điểm sau:
- Phân có thể nhìn thấy chuyển sang màu nâu
- Phân hữu cơ vỡ ra và trông giống như mùn. Đối với mùn cưa sẽ ở dạng sợi
- phân hữu cơ có mùi đất
- Bón phân cho cây khi phân hữu cơ đã phân hủy hoàn toàn thành mùn.
- Bón phân hữu cơ đã ủ hoai xung quanh gốc cây khi trồng
- Bạn có thể trộn phân hữu cơ vào đất trước khi trồng.
Đặc biệt, bạn có thể ép phân hữu cơ thành dạng viên. Phân hữu cơ dạng hạt tan chậm giúp cây trồng hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Tránh rửa trôi và hiệu quả hơn so với phân bón thông thường.
Chúng tôi vừa chia sẻ 6 bước làm phân hữu cơ tại nhà cho người mới bắt đầu. Bạn có thể sử dụng rác thải sinh hoạt để làm phân bón hữu cơ tốt cho cây trồng và đất. Làm phân hữu cơ tại nhà có thể giúp bạn thay thế phân vô cơ. Đảm bảo an toàn sức khỏe mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái.
Tại sao nên tự làm phân sinh học tại nhà?
Bạn có thể tự làm phân bón hữu cơ tại nhà từ rác thải như thức ăn thừa, rau và trái cây hư hỏng, và nó cũng rất tốt để giảm lượng rác thải ra môi trường tự nhiên.
Làm phân hữu cơ tại nhà sẽ giúp cải thiện cấu trúc đất, giữ nước và sục khí. Nó cũng bổ sung các vi chất dinh dưỡng quan trọng làm tăng hoạt động của vi sinh vật trong đất, giúp đất giàu dinh dưỡng và cây ăn quả khỏe mạnh, xanh tươi hơn. Sử dụng phân hữu cơ là điều cần thiết để đảm bảo vườn rau của bạn luôn xanh tốt và an toàn cho sức khỏe gia đình bạn, so với việc sử dụng phân vô cơ làm thoái hóa đất sau một thời gian trồng.
Sử dụng phân bón hóa học sẽ khiến các chất vô cơ trong phân ảnh hưởng trực tiếp đến loại rau bạn trồng nên không còn sạch cho cây trồng.
Ưu và nhược điểm của việc ủ phân sinh học
Ưu điểm
- Giúp nông dân tận dụng triệt để phế thải hữu ích và giảm chi phí đầu tư phân bón
- Giảm thiểu việc sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu trên đất và cây trồng, giúp nông sản an toàn hơn cho người sử dụng.
- Sử dụng phân hữu cơ để cung cấp một lượng lớn chất dinh dưỡng cho cây trồng, cải tạo đất, giảm xói mòn đất
- Việc sử dụng phân hữu cơ còn có lợi cho việc bảo vệ môi trường, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật đất phát triển, có lợi cho sự cân bằng của hệ sinh thái.
Nhược điểm
- Chất lượng phân hữu cơ thường không đồng đều, một số loại phân hữu cơ có hàm lượng và chất dinh dưỡng thấp
- Phân hữu cơ phân giải chất dinh dưỡng chậm, cây hấp thụ từ 10-15 ngày. Do đó, nó không phù hợp với những loại cây rất cần bổ sung chất dinh dưỡng.
- Một số loại phân bón hữu cơ phải được xử lý trước khi sử dụng để tránh gây hại cho cây trồng hoặc lây lan bệnh tật
- Việc ủ phân đòi hỏi diện tích đất trống lớn và mất nhiều thời gian và công sức để ủ phân
- Một số loại phân hữu cơ có thể có mùi hôi nếu bạn không quen sử dụng
- Quá trình ủ phân cũng thường phát ra mùi khó chịu gây nguy hiểm cho khu vực xung quanh.
Những vấn đề cần chú ý khi ủ phân hữu cơ
- Chú ý đến vị trí đặt thùng ủ, chọn nơi có độ ẩm và nhiệt độ phù hợp để vi khuẩn trong thùng ủ hoạt động tốt và tiết ra nhiều chất dinh dưỡng.
- Hãy cẩn thận với các vật liệu phụ mà bạn thêm vào phân trộn của mình. Không nên bổ sung các sản phẩm chứa nhiều dầu để không làm phân khó tiêu. Không cho quá nhiều chất giàu cacbon, giàu nitơ vào phân ủ để không ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian ủ phân
- Ngoài ra, không thêm quá nhiều thành phần mất nhiều thời gian để phân hủy.
- Một số phương pháp ủ phân đòi hỏi phải nén chặt lớp phân, nhưng cũng phải đảo đống ủ để cung cấp thêm oxy cho các vi sinh vật ủ phân, giúp đẩy nhanh quá trình ủ phân.
- Chú ý đến nhiệt độ của đống ủ, không quá nóng cũng không quá lạnh
- Hãy chú ý đến độ ẩm trong đống phân trộn của bạn, cung cấp đủ nước để phân trộn không bị khô, nhưng cũng không thêm quá nhiều nước vào phân trộn.
Địa chỉ mua phân bón chất lượng
Phân Tưới Việt là đơn vị chuyên cung cấp các sản phẩm phân bón nhập khẩu, phân bón tưới nhỏ giọt thương hiệu uy tín từ Israel, Bỉ, Đức, Ý, Hà Lan, Tây Ban Nha và các nước có nền nông nghiệp tiên tiến trên thế giới.
Tất cả các dòng sản phẩm tại đây đều được tuyển chọn khắt khe, tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn chất lượng Châu Âu, đã được khảo nghiệm rộng rãi trên nhiều vùng miền, trên nhiều loại cây trồng. Đảm bảo thích ứng tối đa với khí hậu và thổ nhưỡng Việt Nam. Mang lại hiệu quả năng suất cây trồng vượt trội và tính bền vững trong hệ sinh thái nông nghiệp.
Ngoài ra, Phân Tưới Việt còn là nơi cung cấp kiến thức nông nghiệp, ứng dụng công nghệ và khoa học kỹ thuật cây trồng,… để bạn đọc tham khảo.
Tìm hiểu thêm tại:
- Địa chỉ: Số 780 quốc lộ 20, TT.Liên Nghĩa, Đức Trọng, Lâm Đồng
- Điện thoại: 0967.490.839
- Email: congtyphantuoiviet@gmail.com
- Website: https://phantuoinhogiot.vn/
Trên đây là chia sẻ cách làm phân bón sinh học đơn giản. Tự làm phân hữu cơ tại nhà với quy trình ủ phân hữu cơ này sẽ giúp bạn trồng và thu hoạch các loại rau củ quả an toàn cho sức khỏe, đảm bảo môi trường sống xanh, sạch, đẹp.